สายไฟฟ้า

สำหรับสายไฟฟ้าที่ใช้ในงานไฟฟ้าสามารถแบ่งออกได้หลายประเภทตามลักษณะการใช้งาน ซึ่งในทางเทคนิคมีชื่อเรียกกันดังนี้
- Wire หมายถึงเส้นลวดที่ใช้เป็นสายตัวนำไฟฟ้า (เปลือย )
- Cord หมายถึงสายไฟฟ้าที่มีขนาดเล็ก มีฉนวนแบบอ่อนตัวที่สามารถบิดงอได้ง่ายที่ใช้ตามบ้านอาคารทั่วไป
- Cable หมายถึงสายไฟฟ้าขนาดใหญ่ที่มีฉนวนป้องกันไฟฟ้ารั่วไหลได้อย่างมั่นคงปลอดภัย ใช้ฝังใต้ดิน ทอดข้ามแม่น้ำ หรือเป็นสายเปลือยแขวนลอย
ลักษณะที่สำคัญของสายไฟฟ้าจะอยู่ ที่ความสามารถที่จะยอมให้กระแสไฟฟ้าไหลได้สูงสุดและองค์ประกอบอื่นๆ เช่น ชนิดของตัวนำไฟฟ้าและฉนวน ที่หุ้ม ประเภทของการใช้งาน แรงดันไฟฟ้าที่สายไฟฟ้าจะทนได้ขณะใช้งาน และสภาพความแข็งแรงทางกล สายไฟฟ้า (Electric Wire and cable) เป็นส่วนหนึ่งของอุปกรณ์ไฟฟ้าที่ขาดไม่ได้ เป็นส่วนที่สำคัญส่วนหนึ่งในการเดินสายไฟฟ้าตามแหล่งต่างๆ สายไฟฟ้า

การแบ่งประเภทของสายไฟฟ้า สายไฟฟ้าสามารถแบ่งออกได้ 2 ประเภท คือ
1. สายไฟฟ้าที่มีฉนวนห่อหุ้ม สายไฟฟ้าชนิดนี้มีใช้งานกันมากตามอาคารบ้านเรือน และอุปกรณ์ไฟฟ้าหลาย ๆ ชนิด สายไฟฟ้าที่มีฉนวนห่อหุ้ม ยังมี หลายชนิด ได้แก่
- สายไฟฟ้าที่ห่อหุ้มภายนอกด้วยด้ายถัก ได้แก่ สายไฟฟ้าที่ห่อหุ้มด้วยยาง แต่ภายนอกจะถักด้ายห่อหุ้มอีกชั้นหนึ่ง ใช้กับเตารีดและเครื่องให้ความร้อน
- สายหุ้มยาง เป็นสายไฟฟ้าที่หุ้มด้วยยางที่มีทั้งแบบธรรมดาและแบบทนความร้อน สายไฟฟ้าแบบนี้จะเปื่อยและเสื่อมคุณภาพเร็ว ปัจจุบัน ไม่ค่อยนิยม ใช้งาน
- สายหุ้ม PVC ชนิดนี้มีความทนทานต่อดินฟ้าอากาศ ไม่ติดไฟ ทนความร้อน แข็งเหนียว ไม่เปื่อยง่าย นิยมใช้งานมากที่สุด
- สายหุ้มพลาสติกธรรมดา เป็นสายอ่อนเส้นเล็ก ภายในมีหลายเส้น เป็นสายไฟที่ไม่ถาวร ติดไฟได้ง่าย
- สายเดี่ยว เป็นสายไฟฟ้า 1 เส้น มี 1 แกน ใช้เดินทั้งภายในและภายนอกอาคาร สายไฟฟ้าชนิดนี้ ถ้าเดินในอาคารนิยมใช้ร้อยในท่อแล้วยึดท่อกับผนัง หรือฝังท่อในเสาหรือพื้น บางครั้งก็นำมาใช้เดินภายนอกอาคาร การเดินสายเดี่ยวนี้ไม่นิยมเดินตีคลิป แต่จะเดินในท่อหรือวางรางเหล็กเสมอ หรือยึดติด กับผนังโดยใช้ประกับยึดเป็นช่วง ๆ
- สายคู่ เป็นสายไฟฟ้าที่ใช้เดินภายในอาคาร เป็นสายไฟฟ้าชนิด 1 เส้นมี 2 แกนหรือาจทำพิเศษให้มี 3 แกน โดยมีสายดินอีก 1 แกน
- สายเคเบิลใต้ดิน เป็นสายไฟฟ้าชนิดที่มีฉนวน PVC หุ้มลวดทองแดงอยู่แล้วยังมีฉนวนหุ้มภายนอกอีกชั้นหนึ่ง
- สายเคลือบน้ำยาหรือสายอีนาเมล เป็นสายเปลือยที่เคลือบน้ำยาเคมี ใช้งานกันมากในงานพันขดลวดไดนาโม มอเตอร์ หม้อแปลง ฯลฯ
- สายที่มีเปลือกโลหะหุ้ม นิยมใช้ฝังเข้ากับผนังตึก สายไฟฟ้าชนิดนี้มีราคาแพง
2. สายไฟฟ้าที่ไม่มีฉนวนห่อหุ้มภายนอก ใช้เป็นสายไฟฟ้าแรงสูงที่เชื่อมโยงระหว่างเขื่อนกับสถานีจ่ายไฟหรือเชื่อม โยงระหว่างจังหวัดต่าง ๆ สาย เปลือยสามารถจุกระแสไฟฟ้าได้มากกว่าสายหุ้มฉนวนที่มีขนาดและพื้นที่เท่ากันได้เกือบเท่าตัวเนื่องจากขึงไว้ในที่สูงและมีลมพัดผ่านตลอดเวลา เป็นการ ระบายความร้อนให้กับสายไฟฟ้า ทำให้สายไฟฟ้าไม่เกิดความร้อน สายเปลือยใช้กับระบบไฟแรงสูงที่มีแรงดัน 11 กิโลโวลต์ขึ้นไป สายเปลือย ที่นิยมใช้งาน ได้แก่ สายอะลูมิเนียม เพราะมีน้ำหนักเบาและราคาถูก มีอยู่หลายชนิดได้แก่
- สายอะลูมิเนียมล้วน ทำจากเส้นลวดอะลูมิเนียมล้วนขนาดเท่า ๆ กัน พันตีเกลียวเป็นชั้น ๆ สายไฟฟ้าชนิดนี้รับแรงดึงได้ต่ำมาก จึงไม่สามารถ ขึ้งสายไฟ ให้มีระยะห่างมาก ๆ ได้

- สายอะลูมิเนียมผสม เป็นสายไฟที่มีส่วนผสมของอะลูมิเนียม 99% แมกนีเซียม0.5% และซิลิคอน 0.5% มีความเหนียวและสามารถ รับแรงดึง ได้สูงกว่าอะลูมิเนียมล้วน ใช้ขึงสายไฟที่มีระยะห่างมาก ๆ ใช้ในงานเดินสายไฟบริเวณชายทะเล
- สายอะลูมิเนียมแกนเหล็ก เป็นสายอะลูมิเนียมตีเกลียวที่มีสายเหล็กอยู่ตรงกลางทำให้รับแรงดึงได้สูงขึ้น จึงนิยมใช้สายอะลูมิเนียมแกนเหล็ก กับสาย งานสายส่งไฟฟ้าแรงสูงที่มีระยะห่าง ของช่วงเสายาวมาก ๆ เช่น เสาโครงเหล็ก สายอะลูมิเนียมแกนเหล็กจะไม่ใช้งานในบริเวณชายทะเล เพราะไอ ของเกลือจะเกิดการกัดกร่อนสายไฟฟ้า ทำให้อายุการใช้งานสั้นลง

- สายอะลูมิเนียมแกนโลหะผสม เป็นสายไฟฟ้าแรงสูงที่คล้ายกับสายอะลูมิเนียม
แกนเหล็ก แต่รับแรงดึงได้น้อยกว่า
สายไฟฟ้าแรงสูง (High Voltage Cable) ซึ่งส่วนใหญ่หน่วยงานควบคุมไฟฟ้าจะเป็นผู้ใช้ เช่น กฟผ., กฟภ.,กฟน
สายไฟฟ้ายังแยกย่อยออกไปเป็นแต่ละแบบดังนี้
สายไฟฟ้าแบบเปลือย ส่วนมากสายไฟฟ้าประเภทนี้จะใช้ภายนอกอาคาร
สายอลูมิเนียมตีเกลียวเปลือย (AAC Cable)
สายอลูมิเนียมผสม (AAAC Cable)
สายอลูมิเนียมแกนเหล็ก (ACSR Cable)
สายอลูมิเนียมตีเกลียวเปลือย (AAC Cable)
สายอลูมิเนียมผสม (AAAC Cable)
สายอลูมิเนียมแกนเหล็ก (ACSR Cable)
สายไฟฟ้าแบบหุ้ม สายไฟฟ้าประเภทนี้มีใช้ทั้งภายนอกและภายในอาคารทั่วๆไป
สาย Partial Insulated Cable (PIC Cable)
สาย Space Aerial Cable (SAC Cable)
สาย Preassembly Aerial Cable
สาย Cross-linked Polyethylene (XLPE Cable)
สายไฟฟ้าแรงต่ำ (Low Voltage Cable) เป็นสายไฟฟ้าที่ใช้ตามบ้านและอาคารทั่วไป
วีเอเอฟ (VAF Cable)
ทีเอชดับเบิลยู (THW Cable)
เอ็นวายวาย (NYY Cable)
วีซีที (VCT Cable)
่นี่ี้คือประเภทของสายไฟฟ้ามาตรฐานทั่วไป ที่เราพบเห็นและใช้อยู่ในปัจจุบัน

ประเภทยี่ห้อสายไฟฟ้า สายไฟฟ้าไทย ยาซากิ(Thai Yazaki) สายไฟฟ้าบางกอกเคเบิ้ล (Bangkok Cable) สายไฟฟ้าเฟ้ลปส์ ดอด์จ(PhelpsDodge Cable) สายไฟฟ้าฟลูเลอร์ (Fuhere Cable) สายไฟฟ้าจรุงไทย(CTW Cable)

ข้อมูลจาก: